Những ngày không có lịch quay, lịch tập tuồng, đi dạy… người ta dễ dàng bắt gặp nghệ sĩ Hữu Châu ngồi trong quán cà phê trên đường Pasteur.
Anh tận hưởng ngày nghỉ hiếm hoi với những trang sách, đặc biệt là những quyển sách về lịch sử.
1. Còn nhớ trong vở nhạc kịch Tiên Nga rất thành công của sân khấu Idecaf, một trong những lớp diễn khiến khán giả phải nghiêng mình nể phục diễn xuất của nghệ sĩ chính là đoạn Võ Công (Hữu Châu thủ diễn) bị Vương Tử Trực (Lương Thế Thành đóng) chửi đến mức tức giận té xỉu mà chết.
Cả vở, Hữu Châu chỉ xuất hiện đúng một cảnh và anh đã chứng minh: xuất hiện nhiều hay ít không thành vấn đề, quan trọng là bạn có đủ tài năng để tỏa sáng!
Chỉ một lớp thôi mà Hữu Châu liên tục nhận những tràng pháo tay tán thưởng của khán giả. Nhất là cảnh Võ Công bị Vương Tử Trực mắng vì sự bội nghĩa vong tình. Võ Công bị gí đi giật lùi, bẽ mặt không thể nào cãi lại.
Chẳng cần thoại nhiều, Hữu Châu biểu đạt những chuyển biến tinh tế từ ánh mắt tới cách cầm quạt, phất vạt áo, tiếng gầm gừ nghẹn ứ trong cổ họng… để đến cuối cùng khi Võ Công vật ra nằm bất tỉnh trên sàn thì sân khấu như vỡ òa, khán giả vỗ tay rần rần vì cảm nhận người nghệ sĩ đã vắt kiệt sức mình để diễn tả trạng thái tâm lý hết sức phức tạp của một kẻ bội nghĩa.
2. Gần đây, trong buổi talkshow Từ sân khấu đến chuyện nghề với hơn 400 sinh viên tại Trường đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (ĐH Quốc gia TP.HCM), khi được các sinh viên hỏi độ khó khăn của việc tái hiện nhân vật lịch sử, Hữu Châu đáp: “Ngoài đời không có nhưng trong sách có”.
Anh nói thêm đã là diễn viên khi đóng vai gì cũng cần phải hiểu nhân vật. “Tôi mê sử lắm, khi nhận vai gì là tôi tra Google, tìm sách đọc để tìm kiếm thông tin.
Bên cạnh đó, tôi có vốn sống về bộ tịch sân khấu cải lương của gia đình. Tôi chắt lọc những động tác đó lại để đem vào các vai diễn lịch sử. Chính vì sự tìm hiểu nhân vật mà Nguyễn Trãi tôi diễn khác, Lý Đạo Thành diễn khác, và Võ Công cũng khác”.
Với nhân vật Võ Công, kịch bản chỉ ghi đơn giản bị chửi bật ngửa, xỉu. Hết! Cất công tìm kiếm tài liệu, Hữu Châu đọc được bài nghiên cứu truyện Lục Vân Tiên có ghi Võ Công bị mắng sau đó ba ngày thì chết mà không nói rõ chết vì cái gì.
Anh tìm hỏi người bác sĩ quen: “Có ai đó vì bị chửi mà đột quỵ chết không?”.
Bác sĩ trả lời có. Xác định được lý do nhân vật chết, anh tìm hiểu biểu hiện của một người trước khi đột quỵ.
Chính vì tìm hiểu kỹ càng cộng với khả năng chuyển biến tâm lý xuất sắc, lớp diễn Võ Công tức giận đến ngã ngửa bất tỉnh của Hữu Châu xứng đáng là lớp diễn mẫu mực để các diễn viên trẻ xem và học hỏi.
Cũng nhờ đọc sách, đối chiếu các tư liệu mà có hai nhân vật lịch sử anh thể hiện rất thành công là Nguyễn Trãi và Lý Đạo Thành.
Anh tâm sự: “Thái sư Lý Đạo Thành là người đương chức đương quyền, còn Nguyễn Trãi cáo lão quy điền, về Côn Sơn ở ẩn. Thế nên cách đi đứng, vuốt râu, thoại… của hai ông khác nhau.
Mình phải chịu khó tìm tòi, đôi khi có những thay đổi chút xíu nhưng có thể thấy sự khác nhau về vị trí, thân phận, số phận nhân vật thời điểm đang sống…”.
Chính sự kỹ lưỡng và trân trọng từng vai diễn của mình mà Hữu Châu đã có nhiều vai diễn để đời.
Anh chân thành bày tỏ: “Tôi và Thành Lộc là những người ham hát nên với mỗi vai diễn chúng tôi cố gắng tìm tòi để nhân vật của mình thuyết phục người xem và có những nét riêng.
Có lẽ, chính vì điều đó mà gần 60 tuổi rồi, tôi may mắn vẫn còn được khán giả thương yêu và vẫn còn được sống với nghề”
Linh Đoan / Tuổi Trẻ