Có nhiều lý do khiến các phụ huynh và học sinh chọn học tại nhà (homeschool). Một số thích một môi trường học tập nhiều trải nghiệm thực tế hơn, số khác thì muốn được linh động điều chỉnh các môn học theo sở thích. Số còn lại chọn học tại nhà do phù hợp với điều kiện của gia đình.
3 sinh viên Harvard dưới đây là những minh chứng sống động cho sự hiệu quả của phương pháp học tập này. Điểm chung của họ là thái độ ham học hỏi và tính cách độc lập – những yếu tố vẫn đang tiếp tục định hình nên nền tảng giáo dục của họ.
Claire Dickson
Con đường đến sân trường Harvard của Claire Dickson bắt đầu từ con phố Harvard Avenue. Đó là con phố nhà cô ở Medford, và là nơi cô đã học toán, đọc sách của Melville, chơi piano khi học tại nhà.
“Lý do để gia đình quyết định cho tôi học tại nhà chủ yếu là muốn tôi có nhiều trải nghiệm học tập hơn. Một phần khác là vì sự không hài lòng của mẹ tôi đối với hệ thống trường công” – Dickson chia sẻ. “Tại sao ngày nào bạn cũng phải đến cùng một nơi, làm cùng một việc? Học tại nhà, thích gì, tôi sẽ học thứ đó”.
Dickson hiện đang là sinh viên chuyên ngành Tâm lý học. Cô kể, học ở nhà, mỗi ngày là những trải nghiệm khác nhau. Có những ngày cô chỉ học về nhạc jazz và cổ điển. Có những ngày chỉ học đọc. Cô đọc Hamlet lần đầu tiên năm 9 tuổi.
“Có quá nhiều điều hay ho đang diễn ra xung quanh Boston, và bố mẹ tôi ủng hộ bất cứ điều gì tôi muốn làm” – cô nói. “Bạn phải có động lực nội tại để làm những thứ bạn muốn. Học tại nhà thực sự thúc đẩy tôi làm điều đó. Chúng tôi được xem nhiều vở diễn sống động, tham gia cùng cha mẹ bất cứ điều gì họ đang làm”.
Việc học hành của Claire ít tự do đi một chút khi lên cấp trung học cơ sở, khi cô học chung với một nhóm nhỏ những học sinh cùng học ở nhà với những môn như Toán học, Sinh học và Lịch sử. Năm lớp 8, cô bắt đầu tham gia các lớp học ở Harvard Extension School và Bunker Hill Community College.
Sau đó, Claire cảm thấy hứng thú với tâm lý học, vì thế cô bắt đầu tham gia những bài giảng miễn phí ở Mass. General Hospital.
Abraham Joyner-Meyers
Lớn lên ở Takoma Park, Maryland, nơi Abraham sống chỉ cách trường tiểu học địa phương vài tòa nhà. Nhưng khu vực này lại dừng nhận trẻ mầm non khi cậu đăng ký. Vì thế, mẹ cậu – khi đang viết sách tại văn phòng ở nhà riêng – đã bố trí thêm một chiếc bàn nữa cho cậu con trai ngồi cạnh.
“Điều đó thực sự rất tốt” – Abraham, nam sinh đang theo học chương trình song bằng giữa ĐH Harvard và Berklee College of Music chia sẻ. “Sau một năm học tại nhà, nó không chỉ tốt cho mối quann hệ mẹ con, mà nó còn cho tôi một sự tự do vô cùng lớn để học những gì tôi muốn”.
Tự nhận là mọt sách, Abraham cho biết cậu đọc rất nhiều, học toán với sự giúp đỡ của bố và từng có thời gian học diễn xuất.
“Tôi thích sự tự do khi ở nhà và khi được ra ngoài với cộng đồng. Tôi tới một nhóm đọc sách ở thư viện địa phương. Đó là nơi đầu tiên tôi tự đi đến một mình, sau đó là tới D.C, tới các bảo tàng nghệ thuật”.
Abraham nghĩ rằng nếu không học ở nhà, cậu sẽ không có cơ hội tiếp xúc với âm nhạc. Khi hoạt động cùng nhóm diễn xuất, cậu biết tới một nhóm học sinh lớn tuổi hơn đang phát triển mạnh mẽ bên ngoài các trường trung học. Sự nhiệt thành của họ giúp Abraham – vốn là một người chơi violon – tương tác với các nghệ sĩ địa phương. Cuối cùng, cậu mở rộng sang âm nhạc dân gian Ai-len và bắt đầu chơi trong các lễ hội, sau đó là một ban nhạc, rồi chuyển sang lập nhóm riêng.
Nam sinh này chia sẻ khi được học cả 2 trường đại học cùng lúc, cậu được tiếp cận với sự đa dạng trong giáo dục. “Ước mơ của tôi là được quan tâm tới cả Shakespeare và âm nhạc như một học giả – nghệ sĩ. Thật háo hức khi là một trong những sinh viên đầu tiên, khi được nghĩ về cách mà chương trình song bằng này sẽ hoạt động trong tương lai. Chúng tôi là những con chuột bạch, nhưng hoàn toàn xứng đáng”.
Kemen Linsuain
Từ ngày nhỏ, Kemen đã quan tâm tới Toán học và Vật lý. Niềm đam mê của cậu với hai lĩnh vực này vượt qua cả những gì được dạy ở các trường học địa phương.
Mặc dù cha mẹ là người đề nghị cậu học tại nhà, nhưng Kemen là người tự điều hướng việc học tập của mình.
“Không có nhiều kế hoạch dài hơi, tôi chỉ tham gia những bài học mà tôi thích” – Linsuain chia sẻ. Cậu đã tham gia các lớp học Toán và Vật lý trình độ đại học từ năm 12 tuổi ở Carnegie Mellon và ĐH Pennsylvania (nơi mà bố cậu từng giảng dạy).
“Cạnh ĐH Carnegie Mellon là thư viện công và bảo tàng khoa học, vì thế giữa các giờ học, tôi sẽ ghé qua đó”.
Kemen hiện đang làm việc trong phòng thí nghiệm của nhà vật lý Philip Kim. Cậu dự định sẽ tới Washington sau khi tốt nghiệp để nhận ví trí chuyên viên phân tích của công ty tư vấn Dean and Company.
“Tôi luôn luôn có quan điểm của một người ngoài cuộc về mọi thứ. Trong suốt quá trình xin việc, tôi thấy quan điểm này rất hữu ích. Tôi thực sự không có định kiến về mọi thứ trong cả quá trình. Tôi tự do hơn một chút để được là chính mình”.
Nguyễn Thảo (Theo Harvard)